شاید کمتر زبان آموزی به دنبال راه های تقویت لیسنینگ باشد. برعکس، اکثر زبان آموزان از لیسنینگ فرار می کنند. معمولا درس های لیسنینگ کسالت آورترین درس ها در طول ترم هستند. دلیل این امر میتواند علاوه بر روش های تدریس اشتباه این مهارت، عدم اطلاع زبان آموزان از اهمیت تقویت لیسنینگ و ارتباط آن با اسپیکینگ باشد.
تقریبا همه زبان آموزان و افرادی که به یادگیری زبان انگلیسی علاقه مند هستند اهمیت اسپیکینگ و مکالمه زبان انگلیسی را می دانند. اما آیا این را هم میدانند که بدون تقویت لیسنینگ دستیابی به سطوح بالای مهارت مکالمه تقریبا غیر ممکن است؟ اما چرا؟
در ادامه این مقاله ابتدا به بیان دلایل اهمیت تقویت لیسنینگ می پردازیم و سپس راه های تقویت لیسنینگ را معرفی کرده و در مورد آنها توضیح می دهیم.
پیشنهاد ویژه: دوره آموزش آنلاین آیلتس آرمانی به صورت فشرده و منعطف با قیمت عالی و بازدهی بسیار بالا
اهمیت تقویت لیسنینگ در یادگیری زبان انگلیسی
مکالمه انگلیسی یک ارتباط دو طرفه است. مکالمه یعنی شنیدن، پاسخ دادن و برعکس. چطور ممکن است حرف های طرف مقابل را به درستی متوجه نشوید و بتوانید یک مکالمه موثر را با طرف مقابل برقرار کنید. خیلی از سوء تفاهمات به دلیل عدم درک مناسب از حرف ها و صحبت های طرف مقابل ایجاد میشود. خیلی از زبان آموزان به دنبال تقویت مهارت مکالمه خود هستند اما به این نکته توجه نمیکنند که مهارت مکالمه با مهارت لیسنینگ گره خورده است.
همواره افراد زیادی به اساتید زبان انگلیسی مراجعه می کنند و از آنها درخواست می کنند تا با آنها جلسات مکالمه داشته باشند و تاکید می کنند که جلسات فقط مکالمه باشد. اما این مساله اصلا امکان ندارد. در واقع تمام بخش های زبان انگلیسی باهم ارتباط دارند. برای مثال شما چگونه بدون یادگیری لغت و گرامر قصد دارید مکالمه انگلیسی یاد بگیرید یا یک فایل صوتی را درک کنید؟ یا چگونه می توانید بدون تقویت مهارت لیسنینگ قادر باشید یک ارتباط دو طرفه برقرار کنید؟
بنابراین اگر به دنبال این هستید که بتوانید کاملا به مکالمه زبان انگلیسی مسلط شوید باید بخش های مختلف زبان را باهم تقویت کنید. یکی از مهمترین این بخش ها لیسنینگ است. تمرین مهارت لیسنینگ خود می تواند تا حد زیادی مهارت اسپیکینگ شما را نیز تقویت کند. بنابراین باید حتما تقویت لیسنینگ را در برنامه درسی خود قرار دهید. در ادامه بهترین راه های تقویت لیسنینگ را معرفی میکنیم.
اهمیت تلفظ (Pronunciation) در مهارت لیسنینگ
یکی از مهمترین راه های تقویت لیسنینگ که رعایت آن، هم در تقویت اسپیکینگ و هم در تقویت لیسنینگ تاثیر زیادی دارد، توجه به تلفظ درست و اصولی لغات است. اگر شما لغتی را با تلفظ اشتباه حفظ کنید، نه تنها امکان دارد هنگام مکالمه، طرف مقابل پیام شما را به درستی دریافت نکند بلکه باعث میشود مهارت لیسنینگ شما هم تحت تاثیر قرار بگیرد. اما چگونه؟
هنگامی که شما یک لغت را با تلفظ اشتباه یاد میگیرید، در ذهن شما بین تلفظ اشتباه آن لغت با مفهوم آن ارتباط ایجاد می شود. لذا هنگامی که در یک فایل صوتی لغت مورد نظر را با تلفظ متفاوت و البته صحیح آن می شنوید، این ارتباط مفهومی برقرار نشده و شما تصور می کنید یک لغت جدید را شنیده اید که معنای آن را نمیدانید. به همین علت ممکن است معنای کامل جمله حاوی آن لغت را نیز متوجه نشوید. بنابراین بسیار مهم است که لغات جدید را حتما با تلفظ صحیح یاد بگیرید.
مقاله مرتبط: تقویت مکالمه بدون پارتنر
علت عدم درک کامل یک فایل صوتی
اگر یک فایل صوتی را اجرا می کنید و حتی با چندبار گوش دادن به آن نمی توانید کاملا آن را درک کنید، این امر می تواند سه دلیل متفاوت داشته باشد:
اول اینکه شما برخی کلمات داخل فایل صوتی را با تلفظ اشتباه حفظ کرده اید که در بخش قبل در مورد آن توضیح دادیم.
دلیل دوم می تواند این باشد که شما معنی و مفهوم برخی لغات و اصطلاحات داخل فایل صوتی را نمی دانید و همین امر باعث می شود نتوانید منظور گوینده را درک کنید.
دلیل سوم این است که شما تمام کلمات داخل جمله را به درستی می شنوید و معنی آنها را نیز می دانید اما به دلیل اینکه با ساختار جمله گفته شده آشنایی ندارید نمی توانید معنای آن را درک کنید.
اما دلیل چهارم و مهم ترین دلیل این است که سرعت ذهن شما در درک معنای عباراتی که می شنوید کمتر از سرعت گوینده در بیان آن عبارات است. به عبارتی گوینده از نظر شما خیلی تند صحبت می کند.
از دلایلی که ذکر شد می توان نتیجه گرفت که در کنار تلاش برای تقویت مهارت لیسنیگ از طریق گوش دادن به منابع مختلف، لازم است حتما دانش زبانی خود در حوزه های لغات و گرامر را نیز به خوبی تقویت کنید. این موارد در واقع اساس و پایه هر زبانی هستند و بدون تقویت این دو، پیشرفت در هیچ مهارتی ممکن نیست.
اینجا ببینید: دوره آموزش آنلاین زبان آرمانی با جدیدترین متدهای تدریس
استفاده از زیرنویس انگلیسی (Subtitles)
یکی از راه های تقویت لیسنینگ استفاده از زیرنویس انگلیسی هنگام دیدن فیلم و سریال است. البته به زبان آموزان سطوح Elementary و Pre-Intermediate توصیه نمیشود فیلم و سریال انگلیسی به هدف تقویت زبان انگلیسی ببینند. فیلم و سریال مناسب زبان آموزان متوسط یا Intermediate به بالا است. البته اگر سطح واقعی زبان آموز متوسط باشد. زیرا معمولا آموزشگاه ها برای مرتب پیش رفتن ترم های درسی، زبان آموزان را به صورت غیر اصولی و بدون ارزیابی دقیق در ترم های پشت سر هم ثبت نام می کنند و اغلب هنگامی که یک استاد در آموزشگاه به یک کلاس سطح متوسط وارد می شود با تعدادی زبان آموز سطح پایین تر روبرو می شود.
روش درست تقویت لیسنینگ زبان انگلیسی از طریق فیلم در ادامه آمده است. هنگام دیدن یک ویدئو به زبان انگلیسی بهتر است ابتدا آن را چند بار بدون زیرنویس نگاه کنید و سعی کنید آن را تا جایی که امکان دارد درک کنید. در دفعه بعدی باید زیرنویس انگلیسی فیلم را فعال کنید و فیلم را با زیرنویس انگلیسی نگاه کنید تا هم با عباراتی که متوجه نشدید آشنا شوید و هم تلفظ صحیح کلمات داخل زیرنویس همراه با دیکته درست آنها به گوشتان بخورد. برای درک معنای عبارات داخل زیرنویس شاید بهتر باشد فیلم را با زیرنویس فارسی نیز نگاه کنید.
البته برای تمرین زبان انگلیسی شاید فیلم ها کمی طولانی باشند و برای این نوع تمرین مناسب نباشند. بهتر است برای انجام این روش از کلیپ های کوتاه جدا شده از فیلم ها یا کلیپ های با موضوعات مختلف و کوتاه تر در کانال های یوتوب بهره ببرید.
انجام طولانی مدت این تمرین شاید کمی کسل کننده و سخت باشد. بنابراین انجام این تمرین دو یا سه بار در هفته برای یک کلیپ کوتاه زیر 3 دقیقه کافی است. یادتان باشد یکی از مهمترین عوامل در یادگیری زبان انگلیسی لذت بردن از یادگیری است. در ادامه کمی در مورد این مهم صحبت خواهیم کرد.
پیشنهاد ویژه: دوره آنلاین زبان عمومی آرمانی با بازدهی بالا و قیمیت بسیار مناسب
لذت بردن از تمرین لیسنینگ
مهمترین عامل در یادگیری زبان انگلیسی تداوم است. کمتر کسی را می شناسیم که حداقل چند ترم در آموزشگاه ها به یادگیری زبان انگلیسی نپرداخته باشد. اما فقط تعداد کمی از این افراد زبان انگلیسی را یاد می گیرند. دلیل این امر این است که خیلی از افراد در یادگیری زبان تداوم ندارند و بعد از مدتی، یا یادگیری را به طور کامل رها می کنند و یا دوره های یادگیری آنها مرتب نیست.
یکی از مهمترین دلایل عدم تداوم در یادگیری زبان انگلیسی این است که افراد از یادگیری زبان لذت نمیبرند. همراه کردن خوشحالی، حس خوب و لذت با یادگیری می تواند به تداوم یادگیری کمک کند. افراد بجای اینکه مسیر یادگیری زبان را آهسته و پیوسته طی کنند و از پیشرفت تدریجی خود احساس رضایت داشته باشند، اغلب راغب هستند به صورت انفجاری به یادگیری زبان انگلیسی بپردازند و در مدت زمان کمی زبان را یاد بگیرند که نه تنها این کار غیر ممکن است بلکه این افراد بعد از مدتی خسته و دلزده می شوند و یادگیری را رها می کنند.
برای لیسنینگ نیز باید سعی کنید یادگیری خود را با لذت همراه کنید. کلیپ ها و فیلم های کمدی ببینید. فیلم های طولانی و خسته کننده را کنار بگذارید. هنگام تمرین در فضایی مرتب با نور کافی بنشینید و خلاصه هر راهی که با توجه به علایق خودتان می تواند حس خوبی هنگام تمرین و یادگیری به شما انتقال دهد را انجام دهید. به این طریق می توانید انگیزه خود را حفظ کنید و یادگیری شما تداوم خواهد داشت و به تدریج پیشرفت خود را حس خواهید کرد.
شدویینگ (Shadowing)
یکی دیگر از راه های تقویت لیسنینگ که علاوه بر مهارت لیسنینگ به مهارت اسپیکینگ شما نیز کمک شایانی می کند تمرین شدویینگ می باشد. طبق این تمرین، شما باید یک متن در سطح خودتان انتخاب کنید که حتما دارای فایل صوتی باشد. ابتدا پاراگراف را مطالعه کرده و اگر کلمه و یا اصطلاحی را داخل آن نمیدانید، آن را در دیکشنری بیابید. سپس فایل صوتی را اجرا کرده و سعی کنید همزمان با فایل صوتی و با همان لهجه و لحن پاراگراف را با صدای بلند بخوانید. این کار کمک می کند علاوه بر تقویت عضلات فکی و تاثیر مثبت آن در اسپیکینگ، لیسنینگ شما نیز به خوبی تقویت شود.
آوانویسی (Transcription)
یکی از روش های مرسوم و قدیمی اما بسیار موثر در تقویت لیسنیگ آوانویسی است. شما در این تمرین به یک فایل صوتی گوشی می دهید و هر چند ثانیه یکبار فایل را نگه داشته و چیزی که می شنوید را روی کاغذ می نویسید و در آخر رونوشت خود را با متن اصلی فایل صوتی مقایسه می کنید.
بهتر است در این تمرین قسمت هایی از فایل صوتی را که متوجه نمیشوید جای خالی بگذارید و در آخر در مقایسه با متن اصلی آنها را پیدا کنید. یادتان باشد بعد از پیدا کردن عباراتی که جاهای خالی را پر می کنند دوباره آنها را از فایل صوتی گوش کنید تا ذهن شما با آوای گفتاری آن عبارات آشنا شود.
گوش دادن فعالانه (Active)
گوش کردن فعالانه یعنی گوش کردن به شخصی به نحوی که با زبان بدن، حالات چهره و بیان عباراتی کوتاه به شخص مقابل نشان می دهید که شما به او توجه کامل دارید و حواستان کاملا به او و صحبت های او هست.
شما می توانید این گوش کردن فعالانه را در مورد لیسنینگ زبان هم انجام دهید تا بازده شما افزایش یابد. یعنی مثلا هنگامی که در حال دیدن یک فیلم هستید، با هر دیالوگی که یک هنرپیشه بیان می کند خود را به جای مخاطب او قرار دهید و با تمام تمرکز و دقت و استفاده از زبان بدن سعی کنید صحبت های او را کاملا متوجه شوید. یادتان باشد این کار نباید صرفا به صورت مصنوعی انجام شود. در واقع هدف شما از این کار فریب ذهنتان است تا ذهن شما تمام حواس و دقت و انرژی خود را معطوف درک دیالوگ کند. با این کار بازده شما در لیسنینگ به شدت افزایش می یابد و این یک تمرین عالی برای مهارت لیسنینگ شما می باشد.
تمرین لیسنینگ در حالت اضطرار
ذهن انسان در حالت های نرمال و عادی کمی تنبل است و فقط از بخش کوچکی از ظرفیت خود استفاده می کند. ولی شاید خیلی از ما در شرایط اضطراری و غیر عادی راه حلی به ذهنمان رسیده که بعدا خودمان هم از آن تعجب کرده ایم. زیرا در این شرایط ذهن انسان از حداکثر ظرفیت خود استفاده می کند و به سرعت دستوراتی به نقاط مختلف بدن ارسال می کند.
شما می توانید ذهن خود را به صورت ساختگی در چنین شرایطی قرار دهید. مثلا فرض کنید فردا یک امتحان لیسنینگ دارید که اگر در آن قبول شوید می توانید به کانادا مهاجرت کنید و اگر در آن مردود شوید این فرصت را برای همیشه از دست می دهید. اگر در این حالت به یک فایل صوتی گوش دهید میتوانید تفاوت را در میزان درک ذهنی خود احساس کنید. اگر بتوانید شرایط اظطراری را به خوبی برای خود تعریف کنید، تفاوت مانند یک معجزه خواهد بود. حتما امتحان کنید!!!
گوش کردن به منابع متنوع لیسنینگ
برای تقویت لیسنینگ خود باید به منابع مختلف گوش کنید. فیلم ها، سریال ها، اپلیکیشن ها، سایت ها، رادیو و تلویزیون انگلیسی، ویدئوهای یوتوب، کتاب های لیسنینگ، انواع پادکست ها و خیلی منابع دیگر. تنوع در نوع منابعی که استفاده می کنید کمک می کند در تمام زمینه ها و با لحن های مختلف که توسط گوینده های متفاوت می شنوید آشنا شوید.
گوش کردن به لهجه های مختلف
یکی دیگر از راه های تقویت لیسنینگ گوش کردن به لهجه های مختلف است. زبان انگلیسی یک زبان بین المللی است که افراد مختلفی از کشورهای مختلف با لهجه های بومی و غیر بومی بسیار متنوع این زبان را صحبت می کنند. در آزمون آیلتس نیز از لهجه های متفاوتی در فایل های صوتی استفاده می شود که داوطلبان می بایست قبل از آزمون درک مطلب تمام لهجه های مختلف را تمرین کرده باشند. لذا برای تقویت زبان انگلیسی خود و برای اینکه قادر باشید با تمام انگلیسی زبانان دنیا به طور موثر ارتباط برقرار کنید لازم است فایل های صوتی با لهجه های مختلف گوش کنید. تنوع لهجه ها کمک بسیاری به تقویت عمومی لیسنینگ شما خواهد کرد.